Ekonomik ve Sosyal Travma…

Pandemi süreci; ekonomik ve sosyal yaşamı derinden etkilemiş, işsizliğin, yoksulluğun, pahallılığın artmasına neden olmuş, çiftçiyi üretimden koparmış, esnafı iflasın eşiğine getirmiş, kepenkler kapanmış ve işsiz kalan çalışan kesimler, evlerine ekmek götüremez hale gelmişlerdir.

Bu arada; pandemide her yaştan, her meslekten 50 bine yakın yurttaşımız hayatını kaybetmiş, aylarca evlerinden uzak kalan doktor ve sağlık çalışanlarımız görevleri başında “şehit” olmuş, çocuklar anne-babasız, eşler yalnız kalmış; sevgililer yaşamdan kopmuştur.

Böylece; toplum ekonomik bunalıma, sosyal ve psikolojik travmaya sürüklenmiştir.

Bir tarafta ekonomik bunalım, diğer yanda da salgından korunmak amacıyla daraltılan yaşam alanı, insanların “ruh sağlığını, psikolojisini” bozmuştur.

Ayrıca; pandemi, sosyal alışkanlıklarımızın, tercihlerimizin, yaşam tarzımızın, bireysel ve toplumsal ilişkilerimizin değişmesine yol açmıştır.

Bu “sağlıksız” ortam; her birimizi ve toplumu; derin bir ekonomik, sosyal ve psikolojik travmaya sürüklemiştir.

Böylece; toplumun tüm kesimlerini kapsayacak “rehabilitasyon” gereksinimi ortaya çıkmıştır.

Bu arada; pandeminin oluşturduğu ekonomik hasarın vatandaşın sofrasına, günlük yaşamına etkisini “asgari”ye indirmek amacıyla devletin “olanaklar ölçüsünde” verdiği “hibe” yardımı, sağladığı kredi kolaylığı, vergi indirimi ve borç ötelemesi de; ihtiyaç sahiplerini istenilen ölçüde soluklandırmaya yetmemiştir.

GENÇLER, İŞSİZ VE UMUTSUZ…

Türkiye Bankalar Birliği’nin verilerine göre; 34,5 milyon yurttaşımızın bankalara olan borcu 899 milyar TL.

Bu tablo bize (işçi, memur, emekli, esnaf, çiftçi, sanayici) her kesimin “borç”la yaşadığını gösteriyor.

Bu arada; her 4 gençten 1’i işsiz, işsiz her 4 gençten 1’i de üniversite mezunu.

5 milyon 700 bin genç de ne istihdamda, ne de eğitimde.

Her üç kadından 1’i işsiz. Her evde 1 işsiz var.

Geniş tanımlı işsiz sayısı da 10 milyon.

Salgınla derinleşen ekonomik sorunların başında artış eğilimini sürdüren işsizlik var.

Gençler; işsiz ve umutsuz.

Öte yandan; TUİK’in verilerine göre yüzde 17’yi aşan ve artış trendinin de süreceği öngörülen enflasyon, buna bağlı faiz ve kur artışı ve oluşan finansal dalgalanmalar; ekonomiyi kırılgan hale getirdi.

Ayrıca; TUİK’in açıklamasında, Mayıs ayında “Tüketici güveninin yüzde 3.6 azaldığı” belirtildi.

Bu arada; Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Derya Yanık, “TBMM’de kadına yönelik şiddetin Sebeplerinin Belirlenmesi Araştırma Komisyonu”nda yaptığı açıklamada “Pandemide Kadınlara yönelik şiddetin yüzde 32 oranında arttığını” söyledi.

ABD’de yapılan bir araştırma sonucuna göre de; pandemi; insanları “bencillik”ten uzaklaştırarak “yardımsever” hale getirdi.

YAPILAN YARDIMLAR, SAĞLANAN DESTEKLER

Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Tam Kapanma” süresinin sonunda yaptığı açıklamada, işyeri kapalı olan esnaf için 2 kategoride 3 bin ile 5 bin TL’lik bir defaya mahsus olmak üzere “hibe desteği” sağlanacağını, bu son pakette 4.6 milyar TL olmak üzere vatandaşa bugüne kadar 655 milyar TL’lik bir kaynağın sunulmuş olacağını söyledi.

“Hibe” başvuruları 25 Mayısta başladı ve bir ay süreyle e-Devlet üzerinden yapılabilecek ve “hibe” desteğinden 17 Mayıs 2021’den önce vergi mükellefiyetini tesis ettirmiş esnaf, sanatkârlar ve gerçek kişi tacirler yararlanabilecek.

Ayrıca; pandeminin olumsuz etkilerini azaltmak amacıyla AK Parti tarafından hazırlanan “MATRAH ARTIŞI VE YENİDEN VERGİ YAPILANDIRILMASI” Paketi de TBMM’ye sunuldu.

Buna göre; 30 Nisan 2021 tarihinden önceki vergi ve vergi cezaları, idari para cezaları, sigorta primleri yeniden yapılandırılacak.

Ayrıca; “2016’dan itibaren de Matrah Artırımı” yapılabilecek.

Karşılıksız çek, ödenmemiş senet, kredi kartı ve diğer kredi borçları için de “SİCİL AFFI” getiriliyor.

Öte yandan; Cumhurbaşkanı Erdoğan, salgından etkilenen tüccar, sanayici ve büyük şirketler için “NEFES KREDİSİ” kolaylığı sağlanacağını da söyledi.

Sonuç olarak: Devletimiz pandemi sürecinde bugüne kadar Gayri Safi Yurtiçi Hasılanın yüzde 1.9’unu vatandaşına sunabilmiştir.

Pandemi sürecini hem toplumsal dayanışma, hem de devlet-yurttaş kaynaşması için “fırsat”a dönüştürme çabaları yoğunlaştırılmalıdır.